Quy tắc viết phiên âm trong tiếng Trung

Để biết được một chữ Hán đọc như thế nào các em cần phải nắm được phiên âm của chữ đó. Vậy phiên âm có những quy tắc cơ bản nào? Cùng cô tìm hiểu quy tắc viết phiên âm trong tiếng Trung nhé!
1.Quy tắc viết thanh điệu:

• Khi trong âm tiết có vận mẫu kép, đánh dấu thanh điệu ở nguyên âm có độ mở của môi lớn hơn.Dựa vào vận mẫu đơn đầu tiên :  a  o  e  i  u  ü  ( độ mở của môi theo thứ tự giảm dần, a có độ mở môi lớn nhất)

             bāo           zhuāng           hēi            quán

• Khi “u,i”cùng xuất hiện , thanh điệu sẽ viết ở nguyên âm sau.

             tuì            jiǔ

• Khi đánh dấu thanh điệu trên “i” sẽ mất dấu chấm trên “i”. Ví dụ: lǐ

2.Dấu cách âm:

• Khi “a, o,e” đứng đầu một âm tiết, liền ngay sau một âm tiết khác, để tránh nhầm lẫn khi phát âm người ta dùng dấu cách âm.

          Tiān’ānmén （天安门)
3. Quy tắc viết phiên âm:

• Khi “i, u, ü” độc lập tạo thành âm tiết khi viết: i →yi, u→ wu, ü → yu. Cách  đọc vẫn giữ nguyên.
• Đối với tên riêng, địa danh phải viết hoa kí tự đầu tiên. Ví dụ: Běihǎi
• Một từ do nhiều âm tiết cấu tạo thành khi viết phiên âm phải viết liền. Ví dụ: lǎoshī
• Các vận mẫu “ua, uo, uai, uei, uan, uen, uang, ueng” phía trước không có thanh mẫu thì u viết thành w, cách đọc vẫn giữ nguyên.

          ua → wa         uo→wo           uai→wai             uei→wei

          uan→wan       uen→wen       uang→wang       ueng → weng

• Các vận mẫu “ ia, ie, iao, iou, ian, iang” phía trước không có thanh mẫu i viết thành y, cách đọc vẫn giữ nguyên. Riêng “in, ing” thêm “y” phía trước vận mẫu.

          ia →ya             ie→ye             iao→yao         iou→you      

          ian→yan          iang→yang       in→ yin          ing → ying

• Các vận mẫu “üe, üan, ün” phía trước không có thanh mẫu,” ü “viết thành “yu”, cách đọc vẫn giữ nguyên.

          üe →yue           üan→yuan       ün→ yun                        

• Các vận mẫu “uei, uen, iou” khi kết hợp với thanh mẫu, sẽ viết thành “ ui, un, iu”, cách đọc vẫn giữ nguyên. Ví dụ:

          d + uei →dui            z+ uen→  zun            j+ iou→ jiu

• Thanh mẫu “j, q, x” khi kết hợp với vận mẫu “ü, üe, üan, ün”   khi viết sẽ bỏ 2 chấm trên ü, cách đọc vẫn giữ nguyên.

          j + ü → ju               q +ü → qu                  x + ü→ xu                  

          j+ üe→ jue             q +üe→ que               x + üe→xue             

          j+ üan→juan           q+ üan→quan           x+ üan→xuan           

          j+ ün→ jun              q+ ün→ qun               x+ ün→ xun             

• Thanh mẫu “n, l ” khi kết hợp với vận mẫu “ü, üe” vẫn giữ nguyên dấu 2 chấm trên ü.

          n+ ü→nü                               l+ ü→ lü

          n+üe→ nüe                           l + üe→ lüe